Recensie: ‘Van U wil ik zingen’

GG-lezer en twijfelliedauteur Flipsonius is een moeilijk te peilen man. Wie GG al wat langer volgt, kent hem als een bedachtzaam, geleerd en ironisch mens, wiens eigen standpunten soms wat in het midden laat hangen. Hij behoort niet tot de orthodoxe gelovigen, maar is ook zeker niet ongelovig en ongevoelig voor elke vorm van spiritualiteit. Zijn album ‘Van U wil ik zingen’ (die hoofdletter komt van de auteur) vergroot het mysterie dat Flipsonius is nog meer dan dat het inzichten geeft in zijn psyche.

Zo noemt hij zichzelf “een minder dan middelmatige gitarist (ik denk daar natuurlijk eigenlijk heel anders over!)”. Is hij hier een bescheiden man die toch ook wel trots is, of is hij juist een ijdeltuit die voor de vorm zich bescheiden opstelt?

Ironie
Dezelfde ironie doordrenkt ook zijn teksten. Alles wat hij beweert kan een paar zinnen later weer ongedaan worden gemaakt. Je weet nooit of het nu de these of de antithese is die we nu moeten geloven. In ‘Man die luistert naar zijn naam’ (terwijl hij ons alleen een pseudoniem geeft) horen we:

Ik ben een man die luistert naar zijn naam […]
Soms ook […] helemaal niet als ik geen zin heb

Ook het topstuk ‘Het boek van vlinders (sola scriptura)’ geeft ons daar een paar mooie voorbeelden van. Vertelt hij eerst uitgebreid over zijn persoonlijke openbaring waarin hij dit te lezen krijgt over de bijbel:

“Flipsonius, dit boek is zo gecorrumpeerd overgeleverd en zo vaak verkeerd vertaald, vals geïnterpreteerd en misbruikt, dat Ik, de HEER besloten heb om het voor altijd uit te wissen”

Waarna hij helemaal in de Heer zijn vrienden enthousiast voorhoudt:

Ja, zei ik, “ik ben inderdaad tot het geloof gekomen. Of eerder: het heeft mij op klaarlichte dag overvallen. De details zal ik jullie besparen, die geloven jullie toch niet”. Ik vertelde hen dat de Bijbel Gods onfeilbare woord is

Het verhaal dat hij hier pretendeert niet te vertellen, heeft hij zojuist al wel verteld. En de bijbel die God zelf wilde uitwissen wordt opeens onfeilbaar. Goed, het gaat daarbij misschien niet helemaal om de bijbel zoals wij hem kennen, maar dat past alleen maar in het geconstateerde patroon.

Zing-u-ving
‘Het boek van de vlinders (sola scriptura)’ geeft daarmee zowel zijn welgemeende geloofspapieren als een kritiek daarop. De ironie en zelfrelativering moeten we niet zien als verhulling, maar als onthulling. Dit is Flipsonius ten voeten uit. Geen prediker in de klassieke zin van het woord. Hij probeert net als Mozes onder die opdracht uit te komen. Toch blijkt het sterker dan hemzelf en bevatten zijn liedjes zijn boodschap luid en duidelijk, zoals ook Mozes in geschrift wel degelijk een groot prediker bleek:

Hoogstwaarschijnlijk bestaat Hij niet. Maar Hij gaat ook nooit meer over! Hij is, was, en zal zijn, de alfa en omega…alleen in Hem bewegen en denken wij, de rest is illusie….

In ‘Zingeving’ lijkt hij vooral satirisch de zingevingsboeken belachelijk te maken, ze geven niet wat ze beloven. Maar is hij toch niet een beetje serieus als hij stelt dat de boeken zijn leven hebben verrijkt?

Op twee liedjes komt Flipsonius dicht in de buurt van verkondigende gospel, de blues van ‘Op weg naar huis’ en het mysterieuze, bijna Taizé-achtige ‘Man die luistert naar zijn naam’. In beide geeft hij een beeld van de niet perfecte werkelijkheid, om vervolgens door te verwijzen naar het huis van zijn Vader of zijn Vader die hem zijn ware naam gaf. Maar zo gemakkelijk is hij ook op deze momenten niet in het verkondigende hokje te duwen. Het is meer de hoop dat zijn verlangen naar een perfecte wereld uiteindelijk kan worden waargemaakt dan dat hij in God die perfectie al gevonden heeft. Hij blijft zoeken en hopen.

Muziek
Naast de blues van ‘Op weg naar huis’ die aan Tom Waits refereert, vinden we overigens meer oude vrienden terug. ‘Vrouw in de tram’ herinnert aan Bob Dylan ten tijde van ‘Desire’, het spoken word van ‘Het boek van de vlinders (sola scriptura)’ weer aan The Velvet Undergrounds ‘The gift’. In deze genres is het totaal geen probleem dat Flipsonius naar eigen zeggen geen zanger is. Bij het meer gedragen, Taizé-achtige ‘Man die luistert naar zijn naam’ of bij ‘Gezang 23 (tegen onmatige zorgen)’ had echter een krachtiger stem niet misstaan.

Want ook al zijn het zijn teksten die het luisteren naar deze plaat uiteindelijk verslavend maken, de muziek mag er ook zijn. Ik deel uiteindelijk toch de mening van Flipsonius zelf, dat hij zeker geen minder dan middelmatig gitarist is. Hij mag dan geen technisch beest zijn, hij weet uit zijn collectie snaarinstrumenten wel ieder liedje een eigen sfeer mee te geven. Zijn liedjes zijn misschien weinig vernieuwend, maar binnen het genre weet hij zijn liedjes toch een eigen karakter mee te geven.

http://dpregt.bandcamp.com/album/van-u-wil-ik-zingen

Bram van Dijk is GG-reageerder en werkte ook mee aan de CD ‘Twijfelliederen’.