Kerk en sociale media: logische partners
Vrijdag heeft de synode van de Protestantse Kerk in Nederland uitgesproken dat een studiecommissie gebruik van Twitter en Facebook voor kerkelijk gebruik moet onderzoeken. Ik kon het volgen vanuit mijn werkkamer dankzij de sociale media, ‘synodeTV’ en Twitter. Honderden geïnteresseerde kerkleden en dominees volgden het vanuit het hele land met mij. Als de synodeleden op een scherm de Twitterfontein zouden zien van alle tweets over hun vergadering, zouden ze zien dat sociale media voor de kerk een uitkomst zijn. Het vergroot de betrokkenheid op een manier die voorheen onmogelijk was. Alles wijst erop dat de sociale media zullen blijven bestaan en ons communiceren blijvend zullen beïnvloeden. Dat is niet iets om bang voor te zijn, zeker niet als kerk die midden in de samenleving wil staan. Met verschillende pioniers heb ik ervaringen opgedaan in kerkdiensten via Twitter en LinkedIn en met Facebook-groepen.
De LinkedIn groep Predikanten & Pastores kent ruim negenhonderd leden die allerhande discussies voeren. De communitypagina van de Protestantse Kerk in Nederland op Facebook heeft 285 likes en een groter aantal gebruikers. Het enthousiasme voor de verkiezing van de Webfish Awards die momenteel loopt geeft al aan hoe kerkelijk Nederland op een steeds professionelere manier bezig is met internet.
De theologen-beweging Op Goed Gerucht organiseert in januari een studiedag over de mogelijkheid van een theologie van de social media onder de noemer ‘Het Gevleugelde Woord’. Mijn stelling is dat het christendom en misschien juist het protestantisme een media-religie is. Van de brieven van Paulus naar de vroege communities in bijvoorbeeld Rome tot de bijbels en geschriften die dankzij de boekdrukkunst verspreid konden worden, tot de radio-pioniers van Radio Bloemendaal en NCRV bleek de kerk altijd een early adopter van nieuwe media.
Dat de PKN nu huiverig staat tegenover de sociale media is een trendbreuk die misschien symptomatisch is voor haar gebrek aan aansluiting bij de veranderende samenleving. Maar het is nooit te laat om je aan te passen!
Fred Omvlee is krijgsmachtpredikant en intiatiefnemer van Social Sunday en de Elvis-kerkdiensten.
13 Reacties op “Kerk en sociale media: logische partners”
Trackbacks / Pingbacks
- - 15 november, 2011
- - 21 november, 2011
Goedgelovig.nl 
Vertaling van de Bijbel in de autochtone taal is altijd al een grote stimulans geweest voor alfabetisme en culturele ontwikkeling. Ook de kloosters (vóór de reformatie) liepen voorop als centra van cultuur en wetenschap. Wat dat betreft is de kerk nu wel hekkensluiter.
Las een mooie aanvulling hierop bij ds. Jos Douma:
http://josdouma.wordpress.com/2011/11/12/mijn-bijdrage-aan-een-beroepscode-social-media-voor-predikanten/
Als ‘bron’ van het amendement wil ik toch even reageren. De bespreking ging over de beroepscode; daarin staan diverse zaken geregeld over bv giften en geheimhouding. Dat lijkt me vrij normaal voor een organisatie. Echter stond er niks in over sociale media. Dat kaartte ik aan bij een synodelid, wat vervolgens tot een amendement werd gemaakt.
Bij het indienen van het amendement werd Goedgelovig overigens genoemd. In de pauze mocht ik uitleggen wat dat was ;-).
Het onderwerp is net iets te complex om zo maar in één vergadering er doorheen te jassen. Daarom is besloten het verder uit te werken.
Ik kan daarom niet zo veel met de opmerking dat de PKN ‘huiverig’ is voor sociale media. Integendeel. Door het verder uit te werken laat ze zien dat ze het belangrijk vinden en dat er tijd en energie in gestoken mag worden.
Is een richtlijn nodig? Ja zeker. Voor nieuwkomers. Die hoeven niet dezelfde fouten te maken die ik ook gemaakt heb. Om aan te geven dat sociale media niet meer weg te denken zijn. Dat komt vroeg of laat in een richtlijn terecht (of je het daar mee eens bent is een tweede). En het is – zoals Omvlee zegt – een teken dat kerkelijk Nederland professionaliseert 😉
@Fred Omvlee
De logge machine die PKN heet, heeft niet kunnen verhinderen dat een klein pkn kerkje veranderde in een sekte. (tot op heden)
Wat is de PKN eigenlijk?
Een stelletje pennenlikkers die genoeg statuten, verklaringen en regels op papier zetten om alle PKN kerken er van boven tot beneden mee te behangen en daar jaar in jaar uit over vergaderen.
Zoals de organisatie waar ik werk, ernaar streeft om alles op papier in orde te hebben. Wat het papier niet ziet, bestaat niet.
Naar buiten toe is alles in orde, de boekhouding klopt 🙂 Halelujah prijs de Heer
Als het er op papier maar goed uitziet, maar verder incompetent om echte problemen in de echte kerken op te lossen.
Wat fijn dat de synode nadenkt over regelgeving omtrent sociale media.
Ik word er echt warm van.
De overeenkomst tussen de brieven van Paulus naar de eerste gemeenten en de logge PKN machine die nu over de sociale media praat, is dat er gebruik wordt gemaakt van communicatieve middelen, en daar houdt elke vergelijking dan ook echt mee op.
Hoi Rob,
Je hebt er verstand van zie ik.
Groetjes, Lennart
@Lennart
Ik heb er helemaal geen verstand van 🙂
En dit begrijp ik al helemaal niet:
Als kerken toch een sekte mogen worden, waarom dan zoveel regelgeving?
Er zijn stapels egels en afspraken bedacht die nooit verder komen dan het papier.
De PKN doet mij overgeorganiseerd aan, terwijl de echte problemen toch wel blijven liggen. Wat heb je dan aan een organisatie?
Gelukkig is de kerk die sekte geworden is toch nog lid van de PKN die keurig toezicht houdt 🙂 .
Het salaris van de dominee die van de kerk een sekte maakte is gelukkig gewaarborgd dankzij de onvolprezen PKN 🙂
De kerk die een sekte geworden is, kan goed onderhouden worden door de goede organisatie van de PKN 🙂
De kerk die een sekte geworden is heeft een uitstekende ledenadministratie. Het is keurig bijgehouden wie er de kerk verlaten heeft toen de kerk een sekte werd, dankzij de PKN 🙂
Waar zou de kerk zijn zonder de PKN 🙂
Als de volkskerk van Nederland met 2 miljoen ‘leden’ 295 likes heeft op facebook, dan is er iets HEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEL erg mis.
Ik heb geen idee wat de OP nu precies bedoelt met de opmerking dat kerkelijk nederland steeds professioneler bezig is met internet. Maar als 0,015% van je organisatie je heeft geliked op facebook dan is het in ieder geval zeker dat je geen aansluiting hebt bij je achterban.
@Red Exergy
Tenzij de gemiddelde PKN-kerkganger geen facebook gebruikt, door laten we zeggen, de ouderdom.
De volkskerk van Nederland heeft zoveel miljoen leden, allemaal vergrijsd
Hip vd PKN dat ze voor hun kleine jonge achterban mee willen gaan met de trend.
@rob
Ja, de PKN is grotendeels vergrijst. Maar dat wil niet zeggen dat ze zo ontzettend weinig jongeren hebben. Ik heb geen idee wat de cijfers zijn, maar laten we er even vanuit gaan dat 5% van de PKN jonger is dan 30. Nog even een willekeurige aanname dat 50% van de mensen jonger dan 30 facebook heeft (in mijn kennissengroep gaat het naar 95%, maar andere groepen zal het vast anders liggen). Zelfs dan is er toch minstens 2% van de PKN met facebook.
Van die 2% heeft 0,015% de PKN geliked. Zou je uitkomen op 1% van de PKNers met facebook die ze ook daadwerkelijk geliked heeft.
Erg grof gerekend, met enorme aannames. Maar ook dan is het nog geen indicatie van een kerk die professioneel met internet omgaat mijns inziens, zoals de OP wel beweert.
Dan ook nog een persoonlijk voorbeeldje. Ik schat dat zo’n 100 vrienden van me op fb lid zijn van de PKN. Geen enkele heeft de PKN geliked. Grotendeels hogeropgeleid, lid van een christelijke studentenvereniging, regelmatig betrokken bij christelijke activiteiten. Allemaal geen naamleden, maar actieve christenen. Maar dus niet betrokken bij de internetactiviteiten van de PKN.
Ik denk dat ik er wel in kan komen waarom mensen vinden dat ik te hard ben voor de PKN, maar waar ik tegen wil ageren is de algemene (veel bredere) mentaliteit dat je je taak wel weer gedaan hebt op het gebied van sociale media als je een pagina op fb hebt aangemaakt en je een twitter hebt. Dat is pas de eerste, makkelijke, stap. Daarna begint het moeilijke pas, als je je doelgroep ook aan je wilt binden en daar actief mee in contact wil komen.
Wat je nu dus ziet bij de PKN is een heel veel voorkomend probleem. Er is een goedbedoelende medewerker die de sociale media bijhoudt, een mooie website heeft gebouwt, en ook regelmatig dingen post op de desbetreffende media. Maar terwijl er vervolgens nauwelijks contact en interactie is tussen de organisatie en de leden via de sociale media, waardoor het nog steeds niet zijn doel bereikt.
Daarom hamer ik zo op het feit dat de PKN FB zo weinig leden heeft. Het ziet er allemaal best wel gelikt uit alsof er iemand goed mee bezig is en tijd in steekt. Maar vervolgens bereikt dat niet of nauwelijks de leden van de PKN, waardoor het vrij irrelevant is hoe goed de PKN znn best doet of niet.
PS: dit gaat met name om facebook. Dat van linkedin ziet er een stuk beter uit. Daar heb ik ook minder ervaring mee, dus kan ik minder over zeggen.
@rob; Denk toch dat je eerst maar even de definitie van een sekte moet lezen, voor je dat etiket op dé PKN plakt.
Niet alle regels zijn slecht. Lijkt me inderdaad een goede zaak dat er regels komen voor predikanten die via de media pastoraat verlenen, zoals het aannemen van giften daarvoor en de geheimhouding.
@Ettje
Ik plak die sticker niet op de hele PKN. Waar heb ik zoiets dergelijks gezegd?
Het ging er mij om, dat als de PKN in actie moet komen, ze dit niet doen, ook al zijn ze op de hoogte.
In “mijn” kerk is het een sekte geworden, het merendeel vd gelovigen is weggevlucht. De PKN, als organisatie, was op de hoogte gesteld vd problemen, maar bleek totaal incapabel om er iets aan te doen.
Alles bleef bij het oude.
Je kunt dus veel goede regels verzinnen en er grote vergaderingen aan wijden, maar toezicht op de naleving is dus erg lastig.
Vandaar mijn opmerking:
leuk al die regels, maar wat koop je er uiteindelijk voor?