Is je geloof goed of ben je goedgelovig?

Jaren geleden schreef C.S. Lewis: “Uiterlijke schijn heeft in onvoorstelbare mate de werkelijkheid verdrongen.” Een profetische uitspraak van de bovenste plank! We zien het overal om ons heen, de uiterlijke schijn. De presentatie naar buiten toe is belangrijker geworden dan de werkelijkheid. De mens is meer dan ooit verdwaald in de betovering van de buitenkant.

Door: Bram Flippo

We zijn op zoek naar een ‘binnenkant’ die nauwelijks meer te vinden blijkt. De mens die God kwijt raakt, raakt ook zichzelf kwijt. Wij kunnen onszelf niet definiëren, we kunnen hooguit een projectie maken van wie we zouden willen zijn. Dat is de tragiek van de gevallen mens aan het begin van het derde millennium van de christelijke jaartelling.

Werkelijkheid

Wat u destijds ook van ‘Big Brother’ vond, was het niet fascinerend om mensen te zien die allemaal beweerden “gewoon zichzelf” te zijn? De hoogste kijkcijfers voor mensen die net doen alsof ze de camera’s vergeten zijn. Misschien heeft u de films EdTV of The Truman Show gezien, die over hetzelfde idee gaan. Onze maatschappij zoekt naar werkelijkheid, maar vindt haar niet. Bij Big Brother filmden ze 24 uur per dag met ik geloof wel veertien camera’s. Zo graag wilden ze het ‘echte leven’ filmen. De uitzending van al dat ‘echte leven’ duurde dan 30 minuten waarvan meer dan de helft reclame was. In de bijna 15 minuten die dan overbleven, gebeurde er eigenlijk bijna niets.

Dat is het bankroet van een hoog technologische beschaving, die geen idee meer heeft wie ze is en al haar middelen aanwendt om maar een glimp van haar werkelijke identiteit op te vangen. Het zijn profetische tekenen van een cultuur die zichzelf kwijt is omdat de schijn de werkelijkheid zo onvoorstelbaar verdrongen heeft, dat ze niet meer te vinden is. De werkelijkheid is van Christus, zegt de Bijbel. Hij IS de werkelijkheid. Als je de moed hebt om daarover na te denken, dan wordt het zowel een uitdaging als een frustratie. Wie van ons durft het aan om luid en duidelijk uit te roepen, “De Werkelijkheid is hier!”

Gij geheel anders?

De trieste waarheid is dat wij als christenen in de praktijk helemaal niet zo veel verschillen van de schapen zonder Herder die we in de wereld zien. We zeggen dat we Christus, de Werkelijke, kennen, maar hoe echt zijn we zelf nu eigenlijk? Als we echt zouden leven wat we beweren, zouden onze kerken en gezinnen dan geen plaatsen vol leven zijn, waar de wereld op afstroomt? Hoe goed kennen we Hem? Hoe goed is ons geloof nu echt? Zijn wij echt? Is ons geloof werkelijkheid, of heeft ook bij ons de schijn de werkelijkheid verdrongen en zijn we gewoon heel erg goedgelovig? Als je goedgelovig ben, dan heb je niet echt houvast aan de werkelijkheid van het geloof – Christus – maar ben je bezig met ‘verhaaltjes’.

U kent de christelijke dijenkletsers ook wel. U heeft vast ook veel van die ketting-emailtjes ontvangen van medegelovigen. Daarin wordt dan belooft dat je geld krijgt van Bill Gates, of dat een kind een ziekenhuisbehandeling zal krijgen, als jij het emailtje maar doorstuurt aan iedereen die je kent. Regelmatig ontvang ik waarschuwingen voor niet bestaande virussen, waarbij half evangelisch Nederland op de adreslijst staat, met het dringend verzoek dit aan iedereen te sturen die ik ken, want anders…! Een vriend van mij stuurde een waarschuwing uit voor een virus dat in je mobieltje gaat zitten en dan je koelkast ontdooit, je video recorder verkeerd programmeert en je bankrekening leeghaalt. Hij dacht dat het een leuke grap was, maar de meeste mensen geloofden het! Op de één of andere manier willen we deze dingen graag geloven. Daarom is dat door christenen verspreidde verhaal over Proctor and Gamble er nog steeds. U kent het vast wel, van die zogenaamde satanische symbolen. Dit verhaal is ooit bedacht door de marketingafdeling van een concurrent, om zo de ‘Born-Again’ markt op P&G te heroveren. Na 15 of 20 jaar circuleert deze leugen nog steeds in onze kringen. Zelfs na zeven jaar staan de Millennium-profetieën mij nog vers in het geheugen. Was u teleurgesteld dat het niet gebeurde? Een beetje misschien? Wist u dat angst het tegenovergestelde is van geloof?

Goedgelovig

Er zijn lieve broeders en zusters die bezig zijn met ‘Geestelijke Oorlogvoering’ op een manier die je doet afvragen of Jezus soms opschepte toen Hij zei “Het is volbracht!” Onze God, is Heer over het heelal, in alle eeuwigheid. Er is veel dat ik niet begrijp, maar de demonen die ik heb zien wijken, weken allemaal voor zijn Naam. Of ik alle punten en komma’s op de juiste plaats heb maakt echt niet zoveel uit, want Hij is zo machtig dat een paar spelfouten niet uitmaken. Laten we onszelf toch niet voor de gek houden! Laten we leven in geloof en niet in angst. Wij hebben een God die de werkelijkheid verandert op ons gebed, want wanneer Hij spreekt, gebeuren er echt dingen. Geestelijke oorlogvoering zit meer tussen onze oren dan ergens anders. Dus de vraag is: “Is mijn geloof goed? Of ben ik goedgelovig?”

O, we willen zo graag allerlei dingen geloven. Een tijd geleden hadden ze in België die Cola-affaire. De meeste mensen werden ziek van iets dat niet eens in de Cola zat. Hoe graag wilden zij geloven? Mensen werden ziek op het station in Ede omdat vermoed werd dat een tanktrein lekte. De trein bleek niet te lekken, maar verschillende mensen waren wel heel ziek geworden. Iets soortgelijks gebeurde in een school in Dordrecht. Scholieren werden misselijk omdat er gezegd werd dat… En ze waren echt misselijk.

Niet lang na het doorprikken van de ‘dotcom-ballon’, vlak voor 1 april en vlak na het World Online emissie-debacle, kwam er een stukje op het internet van IEX. Hierin kondigden ze de emissie aan van aandelen van F/Rite Air, met een prachtig technisch verhaal over het bedrijf. In luttele uren ontving IEX voor meer dan 15 miljoen gulden aan opdrachten om in te schrijven voor de emissie. De volgende dag maakte IEX verbaasd en geschokt bekend, dat F/Rite Air echt alleen maar gebakken lucht (Fried Air) was en niet eens bestond. Ja dat is de wereld, zegt u. Het onderzoek dat in Toronto gedaan is naar gouden kiezen geeft een soortgelijk beeld. In 25% van de gevallen was er sprake van een werkelijk verifieerbaar wonder. Maar ook in 25% van de gevallen, waren gelovigen ‘vergeten’ dat ze al een gouden kies hadden (!?!). Gelukkig dat de tandarts het nog wel wist.

Onderscheid

Wat is dat toch? Waar houdt de schijn van de goedgelovigheid op en begint het geloof? Waar zijn we mee bezig? Waarom willen we zo graag van alles maar geloven? Waar is toch die geweldige gave van onderscheiding?

Het geloof nu is de zekerheid der dingen, die men hoopt, en het bewijs der dingen, die men niet ziet. (Heb 11:1 NBG)

Het woord dat hier als ‘zekerheid’ vertaald wordt heeft de betekenis van iets dat ‘eronder geplaatst is’, een onderbouwing of een fundament. Geloof onderbouwt dus de hoop. Er staat dus niet dat de hoop het geloof onderbouwt, maar dat het geloof de hoop onderbouwt. Je bent goedgelovig als je je geloof onderbouwt met hoop. (Misschien zit er toch wel wat in…?) Goedgelovigen hopen zo sterk (of vrezen zo sterk) dat die hoop hun geloof gaat dragen. Ze willen zo graag dingen geloven, zowel het positieve als het negatieve, dat de hoop de zekerheid wordt van het geloof. Dat is bijgeloof, goedgelovigheid. Maar dat is niet waar Heb 11 over gaat. Heb 11 zegt dat dingen kunnen beginnen als een hoop. Maar als ze door ons geloof gedragen worden zullen ze zekerheid worden. De vraag is: “Draagt uw geloof uw hoop, of draagt uw hoop uw geloof?”

Het verschil is groot. Als mijn geloof mijn hoop draagt, is mijn verstand namelijk bij mijn geloof betrokken. God kan dan spreken tot mijn hele wezen. Maar als mijn geloof gedragen wordt door de hoop, dan moet ik sprongen buiten mijn verstand om maken om te kunnen geloven. Daarmee zetten we deur wijd open voor allerlei verbeelding. Als er iets is dat we hebben kunnen leren van de enquête over de Bijlmerramp, dan is het wel dat de werkelijkheid niet te scheiden is van de verbeelding, als er voldoende angst, emotie, achterdocht of verdriet in het spel is. Hetgeen we denken en vrezen wordt werkelijker dan de werkelijkheid. God wil dat wij Hem in de eerste plaats liefhebben met heel ons hart, maar in de tweede plaats ook met ons verstand en alles wat in ons is. We weten dat het domme van God een stuk slimmer is dan onze beste brainwaves, maar dat is geen opdracht om je verstand dan maar uit te zetten. De oproepen om ‘nuchter en waakzaam’ te zijn, horen ook bij het evangelie. Ons hart komt eerst, het verstand is bedoeld om het hart te ondersteunen en te behoeden. Maar nergens zegt God dat wij ons verstand uit moeten schakelen. Toch zult u de ‘goedgelovigen’ dit juist horen zeggen.

Hoop en geloof

God zoekt geen hoop, Hij wil geloof vinden. Hoop is niet verkeerd en maakt niet beschaamd, als ze door geloof gedragen wordt. We hoeven ons niet op te peppen (toename van hoop) om te gaan geloven wat we eigenlijk niet zien zitten. Als wij met alles wat we zijn bij Hem komen, in geloof, zal Hij spreken tot ons hart. Wanneer Hij spreekt gebeurt er iets, dan ontvangt ons geloof een goddelijk getuigenis, die de onderbouwing is van onze hoop. Ik weet dan dat ik weet. Zo weet ik bijvoorbeeld dat Jezus leeft! Dat is eigenlijk niet eens geloof meer, want het is zekerheid geworden. In deze tijd waar de uiterlijke schijn de werkelijkheid verdrongen heeft, wordt het tijd om ons af te vragen wat nu werkelijk echt is. Het is tijd om een confrontatie aan te gaan met de werkelijkheid en af te rekenen met al die onzin die we in ons midden hebben toegelaten. Wat is er nu werkelijk echt? Waar ligt het fundament waarop we bouwen?

Jaren geleden las ik ‘Gesprekken met Gabriël’ van Arjen Miedema. Nog steeds een fantastisch profetisch boek. Ik huilde bij het visioen van het vrijzetten van het werkelijke leven van de gelovigen, als de engelenlofzang overgenomen wordt op de aarde en de Gemeente werkelijk zingt. Werkelijk zingt, niet omdat het moet van de ‘aanbiddingleider’ (“Laten we gaan staan en onze handen opheffen…”), maar omdat we contact maken met Gods werkelijkheid.

Keuzen

Ik wil van de schijn af, ook al is zij schoon. De werkelijkheid is van Christus en Hem wil ik. Hoe onvoorstelbaar de verdringing van de werkelijkheid ook is, ik wil de werkelijkheid terug. De vrouw van een voorganger vroeg ons laatst hoe we het vonden in de gemeente. Mijn vrouw zei, op haar eigen diplomatieke wijze: “Ik heb er eigenlijk weinig aan, we doen alles maar omdat het zo hoort, dat is niet wat ik wil, ik weet dat er méér is.” De geschokte reactie was dat dat toch wel héél negatief was van mijn vrouw. We horen te zeggen dat het ‘zo fijn is’. Maar is het dat echt? Tenzij mijn Bijbel verkeerd vertaald is, heb ik nog geen reden om tevreden te zijn. Ik wil niet de status quo, het door mensen beheerste, door mensen uitgedachte en door mensen geregelde sociale systeem van de kerk. Waar is het alternatief? Echt waar, ik weet het niet. Het kopiëren van de methode van ‘snelst groeiende kerk’ in weet ik wat voor ver land, is ook meer een noodsprong dan profetische visie.

Verlangen naar echtheid

Maar dit doet allemaal niet af aan het groeiende verlangen in mijn hart naar de werkelijkheid die van Christus is. Ik wil niet goedgelovig zijn en achter verhaaltjes aanlopen. Ik wil Hem. Wat ik met Hem al meegemaakt heb, gaat ver uit boven de verhaaltjes, en als ik mijn Bijbel goed lees dan is dat nog maar het begin. Wij hebben geweldige wonderen van God meegemaakt. Kreupelen liepen, blinden gingen zien, stommen spraken en doven hoorden en dat in onze ‘eigen’ bediening en niet alleen bij ‘iemand anders’. Heerlijk, geweldig, maar toch blijft de honger. Ja iedere overwinning van het Leven over de dood is reden tot dankbaarheid, maar geen enkel wonder kan ooit bevredigen, dat kan alleen God zelf.

Ik wil geen vrede hebben met de huidige staat van het geestelijk leven. “Vrede Jehu?” Riepen de verkenners van Joram toen Jehu in wilde vaart optrok. “Vrede? Wat hebt u met vrede te doen?”, was het antwoord van Jehu. “Kom achter mij.” Inderdaad, ik wil geen vrede meer hebben met de goedgelovigheid en de halve waarheden en slappe verhaaltjes waarmee wij ons omringd hebben. Ik wil niet steeds weer een nieuwe succesformule van weer een nieuwe Amerikaanse bestseller. Ik wil jagen naar het Doel. Volgens mij zijn er meer mensen in Nederland die dat verlangen hebben. De Geest spreekt van een nieuwe tijd. In mijn geest hoor ik de shofar klinken die oproept tot de strijd. Mijn hart roept: Ja Heer! Genade over uw volk! Verbreekt de schijn en kom als de Werkelijke.